Tropische hitte

Zodra het kwik boven de 30 graden komt, begint heel Nederland te zuchten. We trekken massaal de ventilatoren uit de kast, of gaan die nog even snel kopen. We slapen met natte washandjes op ons hoofd en drinken ineens komkommerwater alsof het champagne is. Maar weet je wie écht de klos zijn bij zo'n hittegolf? Onze ouderen. En die zie je niet klagen hoor. Nee, die zitten met een fleece-dekentje over de knieën en zeggen dat het allemaal best meevalt. "Nee hoor, ik heb het helemaal niet warm". Ondertussen zie je letterlijk de zweetdruppels op het voorhoofd staan en kleven de steunkousen als een tweede huid. 

De grap is: het is niet eens onwil. Veel ouderen hebben een verstoorde temperatuurregulatie en voelen hitte of dorst minder goed aan. En dan wordt het dus onze taak, als zorgverlener, familielid, vrijwilliger of buurvrouw om ze een beetje tegen zichzelf te beschermen. 

Op een liefdevolle manier, uiteraard. Maar eerlijk is eerlijk: het lijkt soms een soort zomerse overlevingsgame. Water uitdelen, gordijnen dicht, ventilator goed gericht, én ondertussen om wel warm contact te maken. 

Want daar gaat het ook over hè, warmte is niet alleen wat er buiten gebeurt. Het zit ook in het contact. In aandacht, in het écht even ernaast zitten. Niet met een thermometer in de hand, maar met je hart op tafel. Soms doet een kwartiertje kletsen meer dan drie glazen water en een koelmatje onder de kont. 

En ja, ik weet het, het is soms ook best een uitdaging. Probeer maar eens uit te leggen dat buiten zitten om 14.00u in de volle zon geen goed idee is. Of dat water drinken echt geen straf is als je een schijfje citroen gooit. Of een herinneringL "weet u nog, die ijscoupes op de boulevard vroeger?" Ineens smaakt dat glaasje water toch net wat lekkerder. 

De combinatie van fysieke hitte en gemis aan sociale warmte kan zomaar leiden tot onrust, slecht slapen, prikkelbaarheid of zelfs verwardheid. En voor je het weet zit mevrouw Mien met een plakje kaas op haar knie, schoenen uit in haar stoel, omdat niemand meer wist of ze nou naar de dag besteding moest of gewoon even een dutje wilde doen. 

Als zorgprofessionals zijn we vaak druk met lijstjes afvinken. Zeker als het warm is.  Maar hoe houd je dan ook nog ruimte voor verbinding? Voor dat wat écht telt? Volgens mij  begint het met besef dat warmte in de breedste zin belangrijk is: Water en ventilatie, ja. Maar ook menselijkheid. Geduld en een beetje humor als het tegenzit. 

Dus ja ik sjouw ook met flesjes, loop tig keer terug naar de koelkast, probeer creatief te zijn met meloen en limonade en ondertussen probeer ik vooral warme momenten te creëren. Een grapje, een aanraking of een herinnering. 

Want uiteindelijk gaat het daar om: Dat iemand zich gezien voelt. Gekoesterd. En niet alleen omdat het bloed heet is. Maar omdat jij er even echt bent!!