De geur van herfst
De geur van pompoensoep, natte jassen en handcrème: dat is voor mij de start van de herfst. Het licht verandert, de dagen worden korter, en buiten is het ineens een jas aan, jas uit seizoen.
Voor veel mensen voelt dat gezellig.
Voor mensen met breinschade of dementie is het vooral verwarrend. De hersenen houden namelijk van voorspelbaarheid, vaste patronen, gelijk licht, bekende geuren. In de herfst verandert dat allemaal tegelijk: temperatuur, geluid, kleuren en luchtvochtigheid.
Het brein moet telkens schakelen. 's Ochtends fel licht door de gordijnen, 's middags regen op het raam, 's avonds al donker veel te vroeg. Waarbij jij en ik denken: "ach, het wordt weer eerder donker".
Kan iemand met breinschaden denken: "hoezo is het nu al nacht".
Het gedrag veranderd mee
Meer onrust, vermoeidheid, sombere gezichten of juist prikkelbaarheid. Soms wordt dat verward met achteruitgang, terwijl het vaak de overprikkeling van verandering is.
Daarom helpt het om de herfst zichtbaar en voelbaar te maken.
- Vertel dat het kouder wordt.
- Gebruik de zintuigen, laat voelen aan bladeren, ruiken aan kaneel of soep, laat horen hoe de regen klinkt.
- Zorg voor ritme in licht: gordijnen op vaste tijden open, lampen iets eerder aan (niet wanneer het al donker is).
En ja smeer handcrème. Want naast de geur van herfst zit er ook iets geruststellends in die kleine routine: even stilstaan, even voelen en even mens zijn.
Reactie plaatsen
Reacties